Tebliğler-1
TEBLİĞLER
1-Milli Emlak Genel Tebliği (Sıra No: 285)
Maliye Bakanlığından
Resmi Gazete Tarihi : 26.11.2004
Resmi Gazete Sayı : 25652
29.6.2001 tarihli ve 4706 sayılı Hazineye Ait
Taşınmaz Malların Değerlendirilmesi ve Katma Değer Vergisi Kanununda Değişiklik
Yapılması Hakkında Kanun ile bu Kanunda değişiklik yapan 03.07.2003 tarihli ve 4916
sayılı ve 16.07.2004 tarihli ve 5228 sayılı Kanunlar ileilgili olarak aşağıdaki
açıklamaların yapılması gerekli görülmüştür.
1- TAHSİSLİ TAŞINMAZLARIN SATIŞI
Hazineye ait taşınmazlardan, tahsisli olanların
ekonomiye kazandırılması amacıyla tahsislerinin kaldırılmasına, Bakanlığımızın teklifi
üzerine, Bakanlar Kurulunca da karar verilebilecek ve bu taşınmazların satışı öncelikle
yapılacaktır.
Bu kapsamda, bir kamu hizmeti için gerekli
olmayan veya tahsis amacında kullanılmayan tahsisli taşınmazlar (üzerinde muhdesat
olanlar dahil), 150 sayılı Milli Emlak Genel Tebliğinde belirtilen bilgi ve belgeler
ile birlikte Bakanlığımıza bildirilecektir.
2- DOĞRUDAN SATIŞ
2.1- Rayiç Bedel Üzerinden Doğrudan Satış
4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrasında belirtilen taşınmazlar, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu ve bu Kanunun
74 üncü maddesine dayanılarak çıkarılan Yönetmelik hükümlerine göre belirlenecek
rayiç bedel üzerinden doğrudan satılabilecektir.Rayiç bedel tespitinde, emsal satış
değerleri göz önünde bulundurulacak, bu bedel Emlâk Vergisi Kanununa göre belirlenmiş
olan değerinin altında olamayacaktır.
Ancak, 2499 sayılı Kanuna tabi ekspertiz şirketlerince
veya merkez denetim elemanlarınca yapılacak inceleme sonucu tespit edilen bedel,
satış bedeli olarak kabul edilecek, komisyonca ayrıca bir kıymet takdir kararı alınmayacaktır.
Rayiç bedel üzerinden doğrudan satılabilecek
Hazineye ait taşınmazlar aşağıda maddeler halinde belirtilmiştir.
a) Yabancı devletlere satış: Hazineye ait taşınmazlar, karşılıklı olmak ve Dışişleri Bakanlığının uygun
görüşü alınmak suretiyle, diplomatik amaçla kullanılmak üzere yabancı devletlere
rayiç bedel üzerinden doğrudan satılabilir. Bu bende göre yapılacak satış talepleri
Bakanlığımız tarafından değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır.
b) Sınırlı ayni hak lehtarlarına satış: Üzerinde çeşitli amaçlarla kişiler lehine sınırlı ayni hak tesis edilmiş Hazineye
ait taşınmazların, zemini ile üzerindeki bina ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken
kısmı, talep edilmesi halinde, hak lehtarlarına rayiç bedel üzerinden doğrudan satılabilir.
Bu bende göre yapılacak satın alma talepleri Bakanlığımız tarafından değerlendirilerek
sonuçlandırılacaktır.
Orman vasıflı olup; 6831 sayılı Orman Kanunu,
2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanunu ve 2873 sayılı Milli Parklar Kanunu uyarınca kesin
izin verilmiş veya kesin tahsis yapılmış ya da sınırlı ayni hak tesis edilmiş yerlerin
satışı yasal olarak mümkün bulunmadığından, bu yerlere ilişkin satın alma talepleri
Bakanlığımıza iletilmeden reddedilecektir.
Sınırlı ayni hak tesis edilmiş olan taşınmazların
satış bedelinin tespiti, zemin için takdir edilen bedele üzerindeki yapı ve tesislerin
Hazineye geçmesi gereken kısımları için takdir edilen bedel ilave edilmek suretiyle
yapılacaktır. Yapı ve tesislerin rayiç bedellerinin hesabında; Bayındırlık ve İskan
Bakanlığınca belirlenen yapı yaklaşık birim maliyetleri ile turizm tesisleri için
Türkiye Kalkınma Bankasınca belirlenen tesis türlerine göre alınacak yatak başı
birim fiyatlarından da yararlanılacaktır. Yapı ve tesislerin Hazineye geçmesi gereken
kısmının hesabında ay kesirleri dikkate alınmayacaktır.
Örneğin, 10 yıl 4 ay 9 gün önce üzerinde 49
yıl süreyle irtifak hakkı tesis edilmiş bir taşınmazın üzerindeki yapı ve tesislerin
Hazineye geçmesi gereken kısmının satışa esas tahmini bedeli aşağıdaki şekilde hesaplanacaktır;
Hakkın başlangıcından itibaren geçen süre:
(10 yıl x 12 ay) + 4 ay = 124 ay
Sınırlı ayni hakkın süresi: 49 yıl x 12 ay
= 588 ay
Muhdesatın Hazineye geçmesi gereken kısmı =
Muhdesatın toplam bedeli x 124/588
Bu hesaplama sonucunda bulunan bedele zemin
bedeli ilave edilerek, taşınmazın satış bedeli tespit edilecektir. Muhdesatın toplam
bedeli hesaplanırken yıpranma payı düşülecektir.
2634 sayılı Turizmi Teşvik Kanununa göre Kültür
ve Turizm Bakanlığınca yapılan kesin tahsise dayalı olarak Bakanlığımızca tesis
ve tapuya tescil edilen sınırlı ayni hakkın tapuya tescil tarihinin daha sonra olması
halinde, kesin tahsis tarihi esas alınacaktır.
Sınırlı ayni hak tesis edilen taşınmazın üzerinde
bulunan muhdesat Hazineye ait ise muhdesatın tamamına kıymet takdir edilecektir.
Muhdesatın bir kısmı Hazineye, bir kısmı irtifak hakkı tesis edilen şahsa ait ise
Hazineye ait muhdesatın tamamına kıymet takdir edilecek, şahsa ait olup da Hazineye
geçmesi gereken kısım için ise yukarıda belirtilen örnekte olduğu gibi değer takdiri
yapılacaktır.
Sözleşmesinde belirtilen yükümlülüklerini yerine
getirmeyenveya öngörülen yatırımı sözleşmesinde belirtilen şekilde ve süre veya
yetkili idarelerce verilen ek süre içerisinde gerçekleştirmeyen, sözleşmesine aykırı
davranan veya ilgili idarelerin iznine tabi işlemlerini izinsiz gerçekleştiren,söz
konusu taşınmaz üzerinde yapılması gereken yatırımın tamamını gerçekleştirmeyen
hak lehtarlarının doğrudan satın alma talepleri değerlendirilmeyecektir.
Sözleşmelerinde belirtilen yükümlülüklerini
yerine getirmeyen hak sahipleri lehlerine tesis ve tapuya tescil edilen hakkın iptali
için gerekli yasal işlemlere başlanılacaktır. Turizm yatırımı yapılmak üzere irtifak
hakkı tesis edilmiş yerlerde 4916 sayılı Kanunun Geçici 2 nci maddesi dikkate alınacaktır.
Üzerinde münhasıran eğitim veya sağlık amaçlı
sınırlı aynî hak tesis edilmiş taşınmazların 4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin
(b) bendine göre satışının talep edilmesi ve hak sahibinin vakıf üniversitesi veya
Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınan vakıf olması halinde öngörülen yatırımın
tamamlanmış olması kaydıyla üzerinde hak lehtarınca yapılmış bina ve tesislerin
satış bedeli rayiç değer, zemininin satış bedeli ise, 492 sayılı Harçlar Kanununun
63 üncü maddesine göre belirlenen harca esas değerinin yarısı olarak hesaplanacaktır.
Üzerinde münhasıran eğitim veya sağlık amaçlı
sınırlı ayni hak tesis edilmiş taşınmazlardan hak lehtarının vakıf üniversitesi
veya Bakanlar Kurulunca vergi muafiyeti tanınmış vakıf olması ve hak lehtarına satılması
halinde tapu kütüğünün beyanlar hanesine bu taşınmazların satış amacı dışında kullanılamayacağına
dair örneği EK:1, 2 de yer alan yazı ile şerh konulacak ve örneği EK:3 de yer alan
sözleşme düzenlenecektir.
c) Hissedarlara satış: Çeşitli nedenlerle kişilerle hisseli hale gelmiş taşınmazlardaki Hazine hissesi,
hisse oranı yüzde kırkı, hisse miktarı uygulama imar planı sınırları içinde dörtyüz,
dışında ise dörtbin metrekareyi aşmamak kaydıyla, talepte bulunan hissedarlarına
rayiç bedel üzerinden doğrudan satılabilecektir.
Hissedarlara yapılacak satışlarda Kanunda öngörülen
hisse miktarı ve oranı birlikte aranacaktır. Hissedarların birden fazla olması ve
tamamının Hazine hissesini satın almak istemeleri durumunda, hisseleri oranında
satış yapılabilecektir.
Birden fazla hissedarın bulunması ve hissedarlardan
birinin talep etmesi halinde, idarece diğer hissedarlara Hazine hissesinin hisseleri
oranında kendilerine doğrudan satılabileceğine ilişkin, örneği EK:4 de yer alan
yazı tebliğ edilecektir. Adlarına tebligat yapıldığı halde, belirtilen süre içinde
satın alma talebinde bulunmayan hissedarın/hissedarların hissesi/hisseleri talepte
bulunan hissedar/hissedarlara satılabilecektir.
Hissedarın/hissedarların adreslerinin tespit
edilememesi veya tebligat yapılamaması halinde Hazine hissesinden tebligat yapılamayan
hissedarın/hissedarların hissesine/hisselerine isabet eden miktar genel hükümlere
göre satılacaktır.Tebligat yapılamayan durumda, Hazine hissesinden bu hissedarın/hissedarların
hissesine/hisselerine isabet eden miktar diğer hissedara/hissedarlara satılmayacaktır.
Hazine ile hisseli taşınmazların, hissedarlarına
satışına ilişkin işlemler aşağıda belirtilen örneklerle açıklanmıştır;
Örnek 1- Uygulama imar planı
içinde tamamı 800 m2
olan bir taşınmazdaki Hazine hissesi 400 m2 dir. Buradaki Hazine hissesi oranı % 50 olup,
taşınmazın % 40 ın dan fazla olduğundan, doğrudan hissedarlarına satılamayacaktır.
Örnek 2- Belediye ve mücavir
alan sınırları içinde, uygulama imar planı yapılmamış 10.000 m2 büyüklüğündeki bir
taşınmazın, 4.000 m2
si Hazineye aittir. Bu durumda Hazine hissesinin miktarı 4.000 m2 yi, hisse oranı da
% 40 ı geçmediğinden doğrudan satış mümkündür.
Örnek 3- Belediye ve mücavir
alan sınırları dışında, 17.000
m2 büyüklüğündeki bir taşınmazın, 5.000 m2 si Hazineye aittir.
Bu durumda Hazine hissesinin oranı % 40 ı geçmediği halde, miktarı 4.000 m2 den fazla olduğundan
doğrudan satış yapılamayacaktır.
Örnek 4- Belediye ve mücavir
alan sınırları içinde, uygulama imar planı yapılmamış taşınmazın yüzölçümü 12.000 m2 dir. Taşınmazın,
Hazine de dahil olmak üzere dört hissedarı olup, her birinin pay oranı 1/4 tür.
Hazine hissesini (3.000 m2 )
sadece bir hissedar satın almak isterse hissenin tamamı bu hissedara; iki hissedar
satın almak isterse her birine (3.000/2) 1.500 m2 , üç hissedar da satın
almak isterse her birine (3.000/3) 1.000 m2 doğrudan satılabilecektir.
Örnek 5- Hazine dahil beş
hissedarı olan taşınmazın yüzölçümü 500 m2 olup, Hazine payı 36/100, yani 180 m2 dir. Diğer hissedarların
payları sırası ile 23/100 (115
m2 ), 20/100 (100 m2 ), 17/100 (85 m2 ), 4/100 (20 m2 ) dir.
Hazine payını sadece bir hissedar satın almak
isterse, Hazine hissesinin tamamı olan 180 m2 bu hissedara satılacaktır. Hazine payı iki
veya üç hissedar tarafından satın alınmak istenirse, Hazine payı (180 m2 ) satın almak isteyen hissedarların
payları toplamına bölünecek, çıkan rakam satın alma talebinde bulunan hissedarların
payları ile çarpılarak, her bir hissedara satışı yapılacak taşınmaz miktarı bulunacaktır.
Örneğimizde; Hazine payını 23/100 ve 17/100
paylı hissedarlar satın almak isterlerse;
Hissedarların payları; 23 + 17 = 40
180 (Hazineye ait miktar) / 40 = 4.5
23/100 pay sahibine satılacak miktar; 23 x
4.5 = 103.5 m2
17/100 pay sahibine satılacak miktar; 17 x
4.5 = 76.5 m2
dir.
Hazine payını 23/100, 17/100 ve 20/100 pay
sahipleri satın almak isterlerse;
Hissedarların payları; 23 + 17 + 20 = 60
180 (Hazineye ait miktar) / 60 = 3
23/100 pay sahibine satılacak miktar; 23 x
3 = 69 m2
17/100 pay sahibine satılacak miktar; 17 x
3 = 51 m2
20/100 pay sahibine satılacak miktar; 20 x
3 = 60 m2
dir.
Hazine payını hissedarların tamamı satın almak
isterse yukarıdaki örnekte açıklandığı şekilde işlem, bir hisseye isabet eden miktarın
(180 /64 m2) hisse oranları ile çarpımı suretiyle sonuçlandırılacaktır.
d) Köy yerleşme alanlarında satış: Belediye ve mücavir alan sınırları dışında, köy ve mezraların yerleşme alanı
içinde bulunan ve yüzölçümü beş bin metre kareye kadar olan Hazineye ait taşınmazlar,
kullanıcılarına rayiç bedel üzerinden doğrudan satılabilecektir. Bu taşınmazları
satın alacakların veya bunların kanuni ve akdi haleflerinin 4706 sayılı Kanunun
yürürlüğe girdiği tarih olan 18.07.2001 tarihinde, taşınmazın bulunduğu köy nüfusuna
kayıtlı olmaları veya 31.12.2000 tarihinden beri o köyde ikamet etmeleri şarttır.
Burada esas olan köy yerleşme alanı sınırıdır.
Bu sınırın tespit edildiği köy veya mezralarda sınır içinde kalan, tespit edilmeyenlerde
ise bu sınırın tespit edilmesinden sonra sınır içinde kalacak olan taşınmazlar satışa
konu edilebileceklerdir. Köy yerleşme alanı sınırları tespit edilmemiş yerlerde,
bu bendin uygulanması mümkün değildir.
Bu bendin uygulanacağı köy yerleşme alanlarının,
30.06.2001 tarihli ve 24448 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik ile değiştirilen
Plansız Alanlar İmar Yönetmeliğinin (Eski 02.11.1985 tarihli ve 18916 Mükerrer sayılı
Resmî Gazetede yayımlanan Belediye ve Mücavir Alan Sınırları İçinde ve Dışında Planı
Bulunmayan Alanlarda Uygulanacak İmar Yönetmeliği) 4 üncü maddesine göre tespit
edilmiş olması gerekmektedir.
Belediye ve mücavir alan sınırları dışında,
köy yerleşme alanı tespit edilmiş yerlerde bulunan Hazineye ait taşınmazlar her
bir kullanıcısına 5.000 m2
yi aşmayacak şekilde ifraz edilerek doğrudan satılabilecek, kalan kısım ise genel
hükümlere göre değerlendirilecektir.
e) Sosyal Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik
Kanununa göre kurulan vakıflara satış: Hazineye ait taşınmazlar, 3294 sayılı Sosyal
Yardımlaşma ve Dayanışmayı Teşvik Kanununa göre kurulan vakıflara, rayiç bedel üzerinden
doğrudan satılabilecektir. Satılan taşınmazın, vakfın amacı dışında kullanılamayacağına
dair tapu kütüğünün beyanlar hanesine, ilgisine göre örneği EK:1,2 de yer alan yazı
ile şerh konulacak ve örneği EK:3 de yer alan sözleşme düzenlenecektir.
f) Kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlar ile
kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına satış: Hazineye ait taşınmazlar, kuruluş amaçlarında (asli faaliyet) kullanılmak, ticari
faaliyete konu edilmemek ve imar planında talep edilen amaca ayrılmış olmak kaydıyla;
kanunla kurulmuş kurum ve kuruluşlar ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına
rayiç bedel üzerinden doğrudan satılabilecektir. Bu bende göre yapılacak satış talepleri
Bakanlığımız tarafından değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır.
Satılan taşınmazın, kuruluşun amaçları dışında
kullanılamayacağına ve ticari faaliyete konu edilemeyeceğine ilişkin olarak tapu
kütüğünün beyanlar hanesine ilgisine göre örneği EK:1,2 de yer alan yazı ile şerh
konulacak ve örneği EK:3 de yer alan satış sözleşmesi düzenlenecektir.
g) Tapu fazlalıklarının doğrudan satışı: Tapuda Hazine dışındaki kişiler adına tescilli olup, "...metrekareden
fazlası Hazineye aittir" şerhi bulunan taşınmazlardaki fazlalıklar tapu malikine
veya mirasçılarına doğrudan rayiç bedel üzerinden satılabilecektir. Bu satışlarda
başvuru süresi ve miktar sınırlaması aranmayacaktır.
Bu taşınmazların imar uygulamasına konu edilmesi
halinde, Hazine fazlalığının satış bedelinin hesabında düzenleme ortaklık payı düşülerek
kıymet takdir edilecektir.
Bu bent hükümlerine göre yapılan işlem taşınmaz
satışı olmayıp şerhin kaldırılması işlemi olduğundan, elde edilen bedelden belediyelere
pay verilmeyecektir.
h) Serbest bölge olarak belirlenen alanlarda
kalan Hazine taşınmazlarının satışı: 06.06.1985 tarihli ve 3218 sayılı Serbest Bölgeler
Kanunu uyarıncaserbest bölgeolarak belirlenen alanlarda bulunan Hazine taşınmazları,
serbest bölge olarak kullanılmak kaydıyla (4916 sayılı Kanunun yürürlük tarihi olan
19.07.2003 tarihinden önce bu amaçla tahsis edilmiş olanlar da dahil olmak üzere),
gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerine rayiç bedel üzerinden, doğrudan satılabilir.
Bu bende göre yapılacak satış talepleri Bakanlığımız tarafından değerlendirilerek
sonuçlandırılacaktır.
i) Toplu konut amaçlı olarak kullanılmak üzere,
düzenlenecek protokolle belediyelere taşınmaz satışı: Toplu konut amaçlı olarak kullanılmak üzere, düzenlenecek protokolle (10.09.2004
tarihli ve 673 sayılı Makam Onayı eki) belediyelere rayiç bedel üzerinden taşınmaz
satılabilecektir. Bu bende göre yapılacak satın alma talepleri Bakanlığımız tarafından
değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır.
Bu bende göre satılacak taşınmazların, imar
planında toplu konut alanı olarak ayrılmış olması gerekmektedir. Satılan taşınmazların
satış amacı dışında kullanılmayacağına ve yapılacak imar uygulaması sonucunda kamu
hizmet alanlarına ayrılan yerlerin, bedelsiz ve müstakil parsel olarak Hazine adına
resen tesciledileceğine dair tapu kütüğüneörneğiEK:5,6 dayer alan yazı ileşerh konulacaktır.
2.1.1- Satış Usulü
4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesi kapsamında
yapılacak doğrudan satış işlemlerinde; defterdarlık/milli emlak dairesi başkanlığıveya
Bakanlık satış talimatında belirtilen bedel üzerinden satış gerçekleştirilecektir.
Ayrıca pazarlık usulüyle ihale yapılmayacak ve bu ihalenin onaylanması yoluna gidilmeyecektir.
Satış onayı veya Bakanlık satış talimatı, kayıtlara
giriş tarihinden itibaren, 5 iş günü içerisinde genel hükümler çerçevesinde alıcıya
tebliğ edilecek ve 15 gün içinde de alıcının yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde,
satış işlemi sonuçlandırılacaktır. Taksitli satışlarda 4706 sayılı Kanunun 5 inci
maddesine göre işlem yapılacaktır.
4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin birinci
fıkrası gereğince yapılan satış işleminin yukarıda belirtilen süre içinde gerçekleşmemesi
halinde (b), (g) ve (h) bentlerine göre yapılacak satışlar hariç, söz konusu taşınmazın
genel hükümlere göre satışı yoluna gidilecektir.
Bakanlığımızca 4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesine
göre doğrudan satış talimatı verilen taşınmazların satışının gerçekleşmesi halinde
örneği EK:7 de yer alan "4706 sayılı Kanuna Göre Bakanlığımızca Doğrudan Satış
Talimatı Verilen Taşınmaz Bilgi Formu" doldurularak Bakanlığımıza gönderilecektir.
Satışın gerçekleşmemesi halinde ayrıca Bakanlığımıza bilgi verilecektir.
Bakanlık veya defterdarlık/milli emlak dairesi
başkanlığı yetkisinde satışı gerçekleştirilen taşınmazlara ilişkin bilgilerin veri
girişi MEOP satış programına gecikmeksizin yapılacak, emlak müdürleri/milli emlak
müdürleri bu bilgilerin doğruluğundan ve güncelliğinden bizzat sorumlu olacaklardır.
2.1.2- Yetki
4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (a),
(b), (f), (h) ve (i) bentleri ile ikinci fıkrasına göre yapılacak doğrudan satın
alma talepleri, Bakanlığımız tarafından değerlendirilerek sonuçlandırılacaktır.
4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin (c),
(d), (e) ve (g) bentlerine göre yapılacak doğrudan satın alma talepleri ise 2886
sayılı Devlet İhale Kanununun 76 ncı maddesine göre, yılları bütçe kanunun (i) cetvelinde
belirtilen parasal sınırlar dahilinde, ilgili defterdarlık veya milli emlak dairesi
başkanlıklarınca sonuçlandırılacaktır. Defterdarlar ve milli emlak dairesi başkanları
bu yetkiyi bir alt kademeye veya kaymakamlıklara devredemeyecektir. İlçelerden gelen
satışa ilişkin talepler incelenerek, en geç 1 ay içinde karara bağlanacaktır.
2.2- Harca Esas Değer Üzerinden Doğrudan Satış
4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin son fıkrası
gereğince Hazineye ait taşınmazlar;
-Organize hayvancılık yapacaklar ile kamu kurum
ve kuruluşlarına,
-Küçük sanayi sitesi yapılmak üzere bu amaçla
kurulmuş kooperatifler ile kamu kurum ve kuruluşlarına,
-Borsa yapılmak üzere ticaret borsalarına,
-Serbest bölge olarak kullanılmak üzere, bu
amaçla tahsis edilmiş taşınmazlar da dahil, kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu
niteliğindeki meslek kuruluşlarına,
-Teknoloji geliştirme bölgelerinde yönetici
şirkete,
-Üzerine en az onmilyon ABD Doları karşılığı
Türk Lirası/Yeni Türk Lirası tutarında ve en az elli kişi istihdam sağlayacak yatırım
yapacaklara,
-Toplu konut üretmek amacıyla, Toplu Konut
İdaresi Başkanlığına,
Devir tarihindeki durumu esas alınarak, 492
sayılı Harçlar Kanununun 63 üncü maddesinde yer alan harca esas değer üzerinden
doğrudan satılabilecektir. 1/1.000 ölçekli uygulama imar planları ile arsa vasfını
kazanmış taşınmazlar için harca esas değer, "arsa" olarak, bunun dışında
kalan taşınmazlar için ise arazi olarak, bununla birlikte, taşınmazın mevcut durumunda
vasfı "arsa" olarak belirtilmiş ise "arsa" olarak dikkate alınacaktır.
Bu taşınmazların amacı dışında kullanılamayacağına dair tapu kütüğüne örneği EK:1,2
de yer alan yazı ile şerh konulacaktır.
Ayrıca, 4562 sayılı Organize Sanayi Bölgeleri
Kanununa göre yapılacak devirlerde taşınmazın harca esas değeri, devir tarihindeki
durumu esas alınarak yukarıdaki esaslara göre belirlenecektir.
2.2.1- Organize Hayvancılık
Faaliyeti İçin Yapılacak Satışlar
Organize hayvancılık faaliyeti; canlı türlerin
üretilmesi, beslenmesi, geliştirilmesi ve diğer her türlü faaliyetlerle ekonomik
değere sahip hale getirilmesi, hayvancılık faaliyeti için ihtiyaç duyulabilecek
yem bitkilerinin her türünün araştırılması, geliştirilmesi ve yetiştirilmesi faaliyetleri
ile bu faaliyetlerin bir arada veya ayrı ayrı gerçekleştirilmesi olarak değerlendirilecektir.
Anılan Kanun hükmünün düzenlenmesindeki amaç
ve gerekçeler dikkate alındığında, gerçek ve tüzel kişiler ile kamu kurum ve kuruluşları
tarafından organize hayvancılık faaliyetinin gerçekleştirileceği Hazine taşınmazlarının
satın alınması taleplerinin karşılanmasında, taşınmazın planlı ve bu amaç için ayrılmış
alanda olma şartı aranmayacaktır.
Ancak, talep konusu yerde ilçe sınırları dikkate
alınarak organize hayvancılık faaliyeti için belirlenmiş veya imar planlarında bu
amaca ayrılmış alanlar varsa öncelikle bu yerler değerlendirilecektir. Bu husus,
ilgili idarelerden araştırılarak tespit edilecektir.
Bu amaca yönelik olarak Hazine taşınmazlarının
satın alınması taleplerinde ilgilisinden, yapılması planlanan hayvancılık türü için
basit düzeyde hazırlanmış, kapalı ve açık alanların geometrik şekillerini gösteren
ve kullanım amaçlarını belirten avan proje talep edilecektir.
İlgilileri tarafından hazırlanacak avan proje;
- Talep konusu alanda yetiştirilecek hayvan
türünü ve sayısını,
- İhtiyaç duyulacak kapalı ve açık alanların
yüzölçümünü, yerleşim şeklini ve açık alanlarda ne tür faaliyetin gerçekleştirileceğini,
- Talep edilmesi halinde ne kadarlık bir alanın
yem bitkisi üretimi için gerekli olduğunu,
İçerecek şekilde düzenlenecektir.
Talebe ilişkin söz konusu avan proje, defterdarlıkça
Tarım ve Köyişleri Bakanlığı il müdürlüğüne intikal ettirilerek;
- Talep konusu taşınmazın öngörülen faaliyet
için yeterli büyüklükte olup olmadığının ve avan projenin talep konusu faaliyet
için uygun olup olmadığının,
- Avan projede öngörülen faaliyet için gerekli
arazi miktarının,
- Yem bitkisi üretimi için ne kadarlık bir
alana ihtiyaç olduğunun,
Tesbiti istenecektir.
Aynı Hazine taşınmazının hem gerçek ve tüzel
kişiler hem de kamu kurum ve kuruluşları tarafından organize hayvancılık yapmak
üzere talep edilmesi halinde, sırasıyla; tüzel kişilerin, gerçek kişilerin ve kamu
kurum ve kuruluşlarının talepleri karşılanacaktır. Birden fazla gerçek veya tüzel
kişinin ya da kamu kurum ve kuruluşunun başvurması halinde, yatırım bedeli yüksek
olan projeye öncelik verilecek, yatırım tutarının eşit olması halinde ise en fazla
istihdam sağlayacak projeye öncelik verilecektir.
2.2.2- Küçük Sanayi
Sitesi ve Borsa Alanlarının Satışı
Hazineye ait taşınmazlardan; imar planında
küçük sanayi sitesi alanına ayrılmış yerlerle, küçük sanayi sitesi yapılmak üzere
talep edilecek yerler bu amaçla kurulmuş kooperatifler ile kamu kurum ve kuruluşlarına,
imar planında borsa yeri olarak ayrılmış yerlerle, borsa yapılmak üzere talep edilecek
yerler ticaret borsalarına satılabilecektir.
İmar planında borsa yeri veya küçük sanayi
sitesi olarak ayrılmamakla birlikte bu amaçlarda kullanılmak üzere Hazine taşınmazlarının
satışının talep edilmesi halinde, talepte bulunan ticaret borsası, kooperatif veya
kamu kurum ve kuruluşundan, istenilen yerin ileride imar planında borsa yeri veya
küçük sanayi sitesi olarak ayrılmaması durumunda, herhangi bir hak, tazminat, faiz
vs talebinde bulunmayacağına ve taşınmazın devir bedeli üzerinden aynen iade edileceğine
dair örneği EK: 8 de yer alan taahhütname alınacaktır.
Taahhütname alınmadan taşınmazın satış bedeli
tahsil edilmeyecek ve tapudan ferağı verilmeyecektir. Taahhütname alındıktan sonra
satış bedeli tahsil edilecektir.
Alınacak taahhütname çerçevesinde; talepte
bulunulan Hazine taşınmazlarının imar planında borsa yeri veya küçük sanayi sitesi
olarak ayrıldığının belgelendirilmesi ve bu durumun idarece belirlenmesinden sonra
tapuda ferağı verilecektir.
2.2.3- Serbest Bölge
ve Teknoloji Geliştirme Bölgelerinde Yapılacak Satışlar
Hazine taşınmazları; 06.06.1985 tarihli ve
3218 sayılı Serbest Bölgeler Kanununa göre, bölgenin işleticisi olarak belirlenen
kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarına, 06.07.2001
tarihli ve 4691 sayılı Teknoloji Geliştirme Bölgeleri Kanununa göre, bölgenin işleticisi
olarak belirlenen yönetici şirkete, harca esas değer üzerinden satılabilecektir.
Bu kapsamda, Hazineye ait taşınmazlardan Bakanlar
Kurulu Kararı ile serbest bölge veya teknoloji geliştirme bölgesi ilan edilmiş veya
bu amaçla kullanılmak üzere ilan edilecek alanların satışı yapılabilecektir.
Bu şekilde satışı yapılan taşınmazlardan henüz
Bakanlar Kurulu Kararı ile serbest bölge veya teknoloji geliştirme bölgesi ilan
edilmemiş yerlerde kamu kurum ve kuruluşları ile kamu kurumu niteliğindeki meslek
kuruluşlarından veya yönetici şirketten Kanunların öngördüğü şartların yerine getirilmemesi
ya da bu şartları taşımadığının sonradan anlaşılması durumunda, herhangi bir hak,
tazminat, faiz v.s. talebinde bulunulmayacağına ve taşınmazın devir bedeli üzerinden
aynen iade edileceğine dair, örneği Ek:8 de yer alan taahhütname alınacaktır.
Taahhütname alınmadan taşınmazın satış bedeli
tahsil edilmeyecek ve tapuda ferağı verilmeyecektir. Taahhütname alındıktan sonra
satış bedeli tahsil edilecektir.
Alınacak taahhütname çerçevesinde; bu Kanunlarda
öngörülen şartların yerine getirildiğinin, ilgilileri tarafından belgelendirilmesi
ve bu durumun idarece belirlenmesinden sonra tapuda ferağı verilecektir.
2.2.4- Üzerine En Az
Onmilyon ABD Doları Karşılığı Türk Lirası/Yeni Türk Lirası Tutarında Ve EnAz Elli
Kişi İstihdam Sağlayacak Yatırımlar İçin Yapılacak Satışlar
Üzerine en az onmilyon ABD Doları karşılığı
Türk Lirası/Yeni Türk Lirası tutarında ve en az elli kişi istihdam sağlayacak yatırım
yapacak gerçek veya özel hukuk tüzel kişilerinin satın alma talepleri, aşağıda belirtilen
esaslar çerçevesinde harca esas değer üzerinden sonuçlandırılacaktır. Ancak, devre
konu taşınmazın üzerinde kamuya ait, ihtiyaç duyulmayan bina ve müştemilatının bulunması
durumunda, bina ve müştemilatı rayiç bedel üzerinden değerlendirilecektir.
2.2.4.1- Başvuru ve istenecek bilgi ve belgeler
Hazineye ait taşınmazlar üzerinde bu tür yatırım
yapacak gerçek veya tüzel kişilerin ilk müracaatları sırasında talep yazılarına
eklenecek Yatırım Talep Formuna, kuruşlandırılmış yatırım miktarı ile yatırım türünü
içeren avan proje eklenecektir. Yatırımın türü itibarıyla, ilgili kurum veya kuruluşlarca
belirlenmiş birim maliyetler olması halinde, yatırım tutarının hesabında bu maliyetler
dikkate alınacaktır.
Başvurular, örneği EK:9 da yer alan dilekçe
ile taşınmazın bulunduğu yerdeki ilgili idareye veya Bakanlığımıza yapılabilecektir.
2.2.4.2- Başvurularda öncelik sırası
Yatırım amaçlı olarak aynı taşınmazı birden
fazla yatırımcının talep etmesi halinde, yatırım bedeli yüksek olan projeye öncelik
verilecek, yatırım tutarının eşit olması halinde ise en fazla istihdam sağlayacak
projeye öncelik verilecektir. Diğer yatırımcının talebinin de karşılanması için
arsa veya arazi teminine çalışılacaktır. Yatırım amaçlı değerlendirilebilecek taşınmazlar
internet yoluyla duyurulacaktır.
2.2.4.3-Taahhütname alınması
Taşınmazın devrinden önce, örneği EK:10 da
yer alan Yatırım Taahhütnamesi noter tasdikli ve iki nüsha olarak yatırımcı tarafından
ilgili idareye verilecektir. Taahhütnamenin bir örneği dosyasında muhafaza edilecek,
bir örneği de devir sırasında tapu sicil müdürlüğüne gönderilecektir. Taşınmazın
devri sırasında tapu kütüğünün beyanlar hanesine, taşınmazın amacı dışında kullanılamayacağına
dair örneği EK:1,2 de yer alan yazı ile şerh konulacaktır.
2.2.4.4- Masraflar
Devir ve tapuya ilişkin diğer işlemlerle ilgili
her türlü vergi, resim, harç, katılma payı ve diğer bütün masraflar yatırımcı tarafından
karşılanacaktır.
2.2.4.5-Devredilen yerlerin başkalarına devri
ve teminat olarak gösterilmesi
Yatırımcı, satışı yapılan taşınmazı üçüncü
kişilere devredebilecektir. Devralan kişilerden de başlangıçtaki şart ve yükümlülüklerin
kabul edildiğine ilişkin noter tasdikli taahhütname alınacaktır.
Satılan taşınmaz, sadece bu taşınmaz üzerinde
gerçekleştirilecek yatırım amacında kullanılacak krediler için teminat olarak gösterilebilecektir.
2.2.4.6- Yatırımın başlaması ve tamamlanması
aşamasında yapılacaklar
Yatırımcı tarafından öngörülen sürede yatırıma
başlanılması ve faaliyete geçilmesi zorunludur. Bu sürenin hesabında, yatırıma başlanılmadan
önce gerekmesi halinde imar planlarının yaptırılması ve yatırıma
başlamak için gerekli izinlerin alınması için
geçecek süre dikkate alınacaktır.
Belirlenen süreler içerisinde zorunlu nedenlerle
tamamlanamayan yatırımlar için yatırımcının talep etmesi halinde ek süre verilecektir.
Yatırımın tamamlanmasından sonra faaliyete
başlanılmadan önce idareye verilen yatırım taahhüt formu çerçevesinde taahhüt edilen
yatırımın, Kanunun öngördüğü yatırım tutarını ve istihdam sayısını karşılayıp karşılamadığı
Yeminli Mali Müşavirler tarafından düzenlenecek tasdikli raporlarla belirlenecektir.
2.2.4.7- Devredilen taşınmazın tahliyesi ve
geri alınması
Yatırımcının, yatırıma devam etmemesi, yatırımı
öngörülen sürede tamamlamaması durumunda, taşınmaz Hazinece geri alınacak ve söz
konusu taşınmazın tahsil edilen satış bedeli ile varsa üzerindeki kamuya ait bina
ve müştemilatına ilişkin tahsil edilen bedeller faizsiz olarak iade edilecektir.
Taşınmaz genel hükümlere göre tahliye edilecektir.
2.2.4.8- Yetki
4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin son fıkrasına
göre harca esas bedel üzerinden yapılacak doğrudan satın alma talepleri, Bakanlığımız
tarafından değerlendirilerek, sonuçlandırılacaktır.
3 -TAKSİTLE SATIŞ
Hazinece satılan taşınmazların satış bedeli
taksitle de ödenebilir. Satış bedelinin taksitle ödenmesi halinde, bedelin en az
dörtte biri peşin, kalanı en fazla iki yılda, eşit taksitlerle ve hesaplanacak kanunî
faizi ile birlikte tahsil edilir. Taksitli satışlarda, idare ile alıcı arasında
örneği EK:11de yer alan "Taksitle Satışı Yapılan Hazine Taşınmazlarına Ait
Satış Sözleşmesi" düzenlenir. Sözleşmenin bir örneği alıcıya verilir.
Taşınmazın satış bedeli tamamen ödenmedikçe
tapuda ferağ verilmez. Taksitli satışlarda, taksit tutarını ve kanunî faizlerini
karşılayacak miktarda kesin ve süresiz banka teminat mektubu verilmesi veya satışı
yapılan taşınmazın üzerinde 4721 sayılı Türk Medenî Kanunu hükümleri uyarınca Hazine
lehine kanunî ipotek tesis edilmesi halinde, taşınmaz alıcısı adına devredilir.
Ferağ işlemleri, tapu sicil müdürlüklerine ilgisine göre örneği EK:12,13 de yer
alan yazılarla bildirilir.
Üst üste iki taksitin vadesinde ödenmemesi
halinde, idarece, alıcıya borcunu 15 gün içerisinde ödemesi, borcunu bu süre içinde
de hesaplanacak faizi ile birlikte ödememesi durumunda, sözleşmenin feshedileceği
bildirilir. Tebligata rağmen borcun ödenmemesi halinde, taşınmaz Hazine mülkiyetinde
ise sözleşme feshedilerek,ihale ile yapılan satışlarda geçici teminat olarak belirlenmiş
tutar, doğrudan satışlarda ise satış bedelinin % 10 u, Hazineye irat kaydedilir
ve satış bedeli olarak tahsil edilen tutarlardan mahsup edilerekkalanı faizsiz olarak
alıcıya aynen iade edilir.Taşınmaz, banka teminat mektubu veya ipotek tesis edilerek
alıcı adına tescil edilmiş ise teminat mektubu veya ipotek paraya çevrilerek, kalan
borç faizi ile birlikte tahsil edilir.
İpotek tesis edilen taşınmazların başkasına
devredilmesi halinde, Türk Medeni Kanununun 888 inci maddesine göre, aksi kararlaştırılmış
olmadıkça, ipotekli taşınmazın devrinin borçlunun sorumluluğunda ve güvencede bir
değişiklik meydana getirmeyeceği, yeni malik borcu yüklendiği takdirde alacaklının,
kendisine başvurma hakkını saklı tuttuğunu bir yıl içinde yazılı olarak önceki borçluya
bildirmezse, borçlunun borcundan kurtulacağı, hüküm altına alınmıştır.
Buna göre; ipotekli taşınmazların başkasına
devredilmesi halinde, sözleşme hükümleri gereğince borçludan taksit ve faizlerin
tahsiline devam edilmesi, yeni malik noter tasdikli taahhütname ile borcu yüklendiği
takdirde, Hazinece, önceki borçluya borcu yükümlenen yeni malikin borcu ödememesi
halinde kendisine başvurma hakkının saklı tutulacağının yazılı olarak bildirilmesi
gerekmektedir.
Ancak, 4706 sayılı Kanunun 4 üncü maddesinin
birinci fıkrasının (a), (e) ve (f) bentlerine göre ipotek tesis edilerek satışı
yapılan taşınmazların devir talepleri Bakanlığımıza iletilmeden reddedilecektir.
(Değişik fıkralar: 18/5/2005-25819 S.R.G. Teb.)
4706 sayılı Kanunun 5 inci maddesinde yapılan düzenleme ile taksitli satışlarda,
taksitlendirme dışında bırakılacak bedel ile taksit süresi ve sayısını köy sınırları
veya belediye ve mücavir alan sınırları itibarıyla belirlemeye Bakanlık yetkili
kılınmıştır. Buna göre bedelin taksitle ödenmek istenilmesi halinde, satış tutarı
500,00 YTL'nı geçtiği takdirde, taksit tutarları eşit olarak belirlenmek suretiyle,
3 er aylık dönemler halinde taksitlendirme yapılacaktır. Taksitlerin vadesinden
önce ödenmesi durumunda, tahsil tarihi itibarıyla faiz hesaplanacaktır.
4- BELEDİYELERE DEVİR
Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup,
Bakanlıkça tespit edilen Hazineye ait taşınmazlardan, 31.12.2000 tarihinden önce
üzerinde yapılanma olanlar; öncelikle yapı sahipleri ile bunların kanunî veya akdi
haleflerine satılmak ya da genel hükümlere göre değerlendirilmek üzere ilgili belediyelere
bedelsiz olarak devredilecektir. Tek parsel üzerindeki yapılanma/yapılanmalar da
bu kapsamda değerlendirilecektir.
4.1- Devir Talebi
Belediye ve mücavir alan sınırları içinde olup,
üzerinde 31.12.2000 tarihinden önce yapılanma bulunan taşınmazın/taşınmazların ilgili
belediyeye devri için, belediyelerce, bu Genel Tebliğin 4.3 bölümünde belirtilen
belgeler ile birlikte taşınmazın bulunduğu yerdeki defterdarlığa veya malmüdürlüğüne
müracaat edilecektir.
Bu maddeye göre sadece ilgili belediyeye devir
yapılabileceğinden, şahıslardan gelecek devir talepleri değerlendirilmeden ilgili
belediyeye yönlendirilecektir.
4.2- Belediyelere devredilmeyecek taşınmazlar
a) Üzerinde 31.12.2000
tarihinden sonra inşa edilen yapıların bulunduğu taşınmazlar,
b) Hali hazırda belediye
ve mücavir alan sınırları dışında bulunan taşınmazlar,
c) Üzerinde hissedarı
dışında üçüncü kişilere ait yapı bulunan veya Hazine dışında birden fazla hissedarı
olup, bu hissedarlara ait olmayan yapı bulunan ve hissedarından muvafakat alınamayan
hisseli taşınmazlar,
d) Üzerinde kamuya
ait (Hazine, belediye vs.) bina ve müştemilatı bulunan taşınmazlar,
e) Kamu hizmetine tahsisli
olup fiilen bu amaçta kullanılan yerler ve ileride kamu hizmetleri için gerekli
olacak yerler,
f) 6831 sayılı Orman
Kanunu kapsamında kalan yerler,
g) 2863 sayılı Kültür
ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu uyarınca korunması gerekli kültür ve tabiat
varlıkları ile bunlara ait koruma alanları dahilindeki yerlerden Kültür ve Turizm
Bakanlığınca uygun görülmeyenler,
h) 2565 sayılı Askeri
Yasak Bölgeler ve Güvenlik Bölgeleri Kanununa göre, askeri yasak bölgeleri ile güvenlik
bölgelerinde kalan taşınmazlardan Milli Savunma Bakanlığınca uygun görülmeyenler,
ı) Teferruğ yoluyla
edinilip de edinme tarihinden itibaren bir yıl geçmemiş olan taşınmazlar,
j) Kamulaştırma yoluyla
edinilip de amacına uygun kullanılmadığı için boş kalan yerlerden 2942 sayılı Kamulaştırma
Kanununun 23 üncü maddesinde yazılı süresi dolmamış olan yerler,
k) Üzerinde irtifak
hakkı kurulmuş ve hak süresi dolmamış bulunan yerler,
l) 7269 sayılı Umumi
Hayata Müessir Afetler Dolayısıyla Alınacak Tedbirler ile Yapılacak Yardımlara Dair
Kanun gereğince, Bayındırlık ve İskan Bakanlığı emrine verilmesi veya tahsis edilmesi
gereken taşınmazlardan Bayındırlık ve İskan Bakanlığınca uygun görülmeyenler,
m) 6831 sayılı Orman
Kanununun 2 nci maddesine göre, orman sınırları dışına çıkarılan taşınmazlar,
n) 2873 sayılı Milli
Parklar Kanunu kapsamında kalan yerler,
o) 3621 sayılı Kıyı
Kanunu kapsamında kalan yerler,
p) 3083 sayılı Sulama
Alanlarında Arazi Düzenlemesine Dair Tarım Reformu Kanununa göre, uygulayıcı kuruluş
tasarrufuna geçen yerlerden uygulayıcı kuruluş tarafından tahsisi uygun görülmeyenler
ile tarım dışına çıkarılması mümkün olmayan tarım arazileri,
r) Mülkiyeti ihtilaflı
olan taşınmazlar,
s) 2872 sayılı Çevre
Kanunu uyarınca tespit edilen içme ve kullanma sularının koruma alanları,
t) Özel çevre koruma
alanlarında kalan taşınmazlardan uygun görülmeyenler,
u) 2634 sayılı Turizmi
Teşvik Kanunu kapsamında kalan taşınmazlardan uygun görülmeyenler,
v) 2981 sayılı Kanun
gereğince muhafazası mümkün olmayan yapıların bulunduğu alanlar ile 2981 sayılı
Kanuna göre hak sahibi olup, hak lehtarının muvafakatı olmayan yerler,
y) Bakanlıkça devri
uygun görülmeyen yerler.
4.3- Belediyelerin devir talepleri ekinde yer
alacak bilgi ve belgeler
Belediye ve mücavir alan sınırları içinde 31.12.2000
tarihinden önce üzerinde yapılanma olan Hazineye ait taşınmazların, ilgili belediyece
devrinin talep edilmesi halinde, talep yazısı ekinde aşağıdaki belgelerin aslı veya
onaylı örnekleri belediyece defterdarlık veya malmüdürlüklerine verilecektir.
a) Devri talep edilen
taşınmazların üzerinde 31.12.2000 tarihinden önce yapılanma olduğunu gösteren her
türlü belgenin ( hava fotoğrafı, tespit tutanağı, yapı tatil veya kaçak inşaat zaptı,
idari ve adli yargı mercilerince verilmiş kararlar, devri talep edilen taşınmaz
üzerindeki yapıya ait elektrik, su, telefon, doğalgaz faturası ve benzeri faturaları,
seçmen kütük kayıtları gibi belgelerden birbirinden farklı ve açık adres içerir
en az iki belge) aslı veya onaylı örneği,
b) Varsa onaylı imar
durum belgesi ve mevcut yapıların işaretlendiği onaylı imar planı örneği veya devri
istenilen taşınmaz/taşınmazlar imar planı sınırları dışındaysa kadastral sınırlar
ve mevcut yapıların
işaretlendiği halihazır harita,
c) Yapılanmayı gösterir
fotoğraflar,
d) Devri talep edilen
taşınmazların pafta, ada, parsel numaraları, yüzölçümü, imar durumu, işgal durumu,
işgalcisine ilişkin bilgilerin yer aldığı liste, disket veya cd,
e) Üzerinde hissedarı
dışında üçüncü kişilere ait yapı bulunan veya Hazine dışında birden fazla hissedarı
olup, bu hissedarlara ait olmayan yapı bulunan taşınmazlar için hissedarından alınmış
muvafakat.
4.4- Valilik (Defterdarlık) veya Malmüdürlüğü
Tarafından Yapılacak işlemler
Belediyelerin devir talebi alındığında öncelikle
talep konusu taşınmazın belediyeye devredilebilecek yerlerden olup olmadığı incelenecektir.
Taşınmazın belediyeye devrinde sakınca olmaması halinde, belediyece verilen belgelerin
eksik olup olmadığı ivedilikle incelenecektir. Belgelerdeki eksikliklerin tamamlanması
ve adres değişikliği varsa buna ilişkin belgelerin eklenmesi ilgili belediyeden
istenecektir.
Belgelere ilişkin eksikliklerin tamamlanmasından
sonra devir konusundaki Valilik görüşü de eklenerek aşağıdaki bilgi ve belgeler
defterdarlıkça Bakanlığa gönderilecektir.
a) Belediyeden alınan
belgeler,
b) 150 sıra sayılı Milli
Emlak Genel Tebliğine göre düzenlenerek onaylanmış bilgi formu,
c) Defterdarlık veya
malmüdürlüğü tarafından düzenlenmiş ve söz konusu taşınmaz üzerinde 31.12.2000 tarihinden
önce yapılanma olduğunu belirleyen tespit tutanağı, ecrimisil ihbarnamesi ve tahsilat
makbuzu vb. belgeler,
d) Taşınmazın talep
tarihindeki fiili durumunu belirten, mahallinde düzenlenmiş ve belediyece gönderilen
bilgi ve belgelerdeki adres, abone bilgileri ve kapı numaralarının taşınmazın üzerindeki
yapıya ait olup olmadığı hususlarını da içeren tespit tutanağı,
e) En son durumu gösteren
ve taşınmaza ilişkin şerh veya beyanları da içeren tapu kayıt örneği.
4.5- Devir
Belediyeye devri uygun görülen taşınmazlar,
belediyeye yapılacak tebliğ tarihinden itibaren 30 gün içerisinde belediye başkanlığı
ile defterdarlık veya malmüdürlüğü arasında düzenlenecek ve örneği EK:14 de yer
alan protokol ile belediyeye devredilecektir.
Taşınmazların belediyeye devri sırasında, devredilen
taşınmazların tapu kütüğünün beyanlar hanesine örneği EK:15de yer alan yazı ile,
haczedilemeyeceğine, üzerinde üçüncü kişiler lehine herhangi bir sınırlı ayni hak
tesis edilemeyeceğine, devredilen taşınmazların, belediyece satışı halinde, satış
bedelinin tamamı tahsil edilmeden alıcısı adına tapuda devir işleminin yapılamayacağına,
taşınmazın belediye adına tapuya tescil edildiği tarihten itibaren üç yıl içinde
satılamadığı takdirde, belediyenin muvafakatine ve hükme gerek olmaksızın Hazine
adına resen tescil edileceğine dair şerh konulacaktır.
Belediyeye devredilen taşınmazlar MEOP programında
"Belediyelere Satış Amaçlı Devirler" programında izlenecektir.
Devredilen taşınmazlardan gerekli olanlar için
belediyece öncelikle imar planları veya imar uygulaması yapılacaktır. Belediyelerce
imar planı ve/veya imar uygulaması yapılmadan kadastral parsel üzerinden yapılan
satışlarda, taşınmazın imar uygulaması sırasında düzenleme ortaklık paylarına ilave
olarak, satışı yapılan arazinin düzenlemeden önceki yüzölçümünün % 20 sinin, satış
bedelinden aynı oranda düşülmek kaydıyla eğitim ve sağlık tesisleri ile diğer resmî
tesis alanları için ayrılabileceğine ve bu amaçla ayrılan alanların bedelsiz ve
müstakil parsel şeklinde Hazine adına resen tescil edileceğine dair tapu kütüğüne
belediyece şerh koydurulacaktır. Bu hizmetlere ayrılan kısmın % 20 nin altında kalması
halinde eksik ayrılan kısma isabet eden bedele, kanuni faiz uygulanarak tahsil edilecektir.
Belediyece, taşınmazın kadastral parsel olarak satışı sırasında bu hususa ilişkin
örneği EK:16 da yer alan taahhütname alınarak, bir örneği defterdarlık veya malmüdürlüğüne
gönderilecektir. Bu husus, defterdarlık veya malmüdürlüklerince uygulama imar planları
üzerinden, titizlikle takip edilecektir.
Örneğin, belediye mücavir alan sınırları içinde
plansız alanda kalan, üzerinde yapılanma olan 10.000 m2 yüzölçümlü taşınmaz
belediyeye devredilmiş olup, belediye tarafından da imar uygulaması yapılmadan,
kadastral parsel üzerinden kullanıcısına satılmıştır. Taşınmazın belediyece tespit
edilen m2 rayiç bedeli 2 milyon TL (2 YTL) dir.
Taşınmazın belediye tarafından üçüncü kişiye
devri sırasında, tapu kaydına yukarıda belirtilen şerh konulacak; tahsil edilecek
satış bedelinin hesaplanmasında, taşınmazın toplam değeri olan 20 milyar TL (20.000
YTL) den, imar uygulaması sonucu Hazine adına tescil edilecek eğitim ve sağlık tesisleri
ile diğer resmî tesis alanlarının değeri olan % 20 lik kısma ait 4 milyar TL (4.000
YTL) düşülerek, sadece 16 milyar TL (16.000 YTL) tahsil edilecektir. İmar uygulamasında
eğitim ve sağlık tesisleri ile diğer resmî tesis alanları olarak ayrılacak alanlar,
Hazine adına bedelsiz ve müstakil parsel olarak tescil edilecektir.
İmar uygulaması sonucunda eğitim ve sağlık
tesisleri ile diğer resmî tesis alanları olarak düzenlemeden önceki yüzölçümünün
% 20 sinin altında, örneğin % 10 oranında pay ayrılması durumunda; eksik ayrılan
% 10 luk kısma isabet eden 2 milyar TL (2.000 YTL), satış tarihinden tahsil tarihine
kadar geçecek süre için hesaplanacak kanuni faizi ile birlikte alıcısından ayrıca
tahsil edilecektir.
4.6- Belediyece Yapılacak Satışlar
Belediyelere devredilen taşınmazlar, belediyelerce
öncelikle yapı sahipleri ile bunların kanunî veya akdi haleflerine doğrudan, bunların
satın almak istememesi halinde, genel hükümlere göre rayiç bedel üzerinden satılacaktır.
Rayiç bedel, vergi değerinden az olmamak üzere normal alım satım bedeli olup, bu
bedel belediyelerce kendi mevzuatına göre tespit edilecektir.
Belediyece yapılacak satışlarda satış bedeli,
en az dörtte biri peşin ödenmek üzere, üç yıla kadar taksitlendirilebilecektir.
Taksit tutarlarına kanuni faiz oranının yarısı uygulanacaktır. Taksitle satışa esas
bedel ile üç yılı aşmamak üzere taksit süresi ve sayısını belirlemeye ilgili belediyeler
yetkilidir.
Belediyelerce satış bedelinin tahsili yoluna
gidilmeyecek ve satış bedellerinin tamamı, alıcısı tarafından ilgili defterdarlık
veya malmüdürlüğü hesabına yatırılacaktır. Hesap numaraları devir aşamasında ilgili
belediyeye bildirilecek, belediye tarafından da vatandaşlara duyurulacaktır. Tahsil
edilen bu bedeller hiçbir şekilde haczedilemeyecektir.
4.7- Belediyece Satıştan Sonra Gönderilecek
Bilgi ve Belgeler
Devredilen taşınmazların belediyece satılması
halinde, taşınmaza ve satın alan kişiye, bedele ilişkin bilgiler ile bedelin ödenme
şekli, taksitle ödeme halinde taksitlerin sayısını, tutarını gösteren satış sözleşmesi,
satış bedelinin yatırıldığını gösteren makbuzun bir örneği, kadastral parsel üzerinden
yapılan satışlarda tapu kütüğüne şerh konulduğunu gösteren tapu kaydı veya tapu
senedi örneği ile alıcıdan alınan örneği EK:16 da yer alan taahhütname, defterdarlık
veya malmüdürlüğüne gönderilecektir.
Devredilen taşınmazlar, belediye adına tapuya
tescil edildiği tarihten itibarenüç yıl içerisinde yapı sahipleri ile bunların kanuni
ve akdi halefleri tarafından satın alınmaması ya da belediyece genel hükümlere göre
değerlendirilememesi halinde belediyenin muvafakatine ve hükme gerek olmaksızın
Hazine adına resen tescil edilecektir.
5- 19.07.2003 TARİHİNDEN SONRA HAZİNE TAŞINMAZLARI
ÜZERİNDE YAPILAN YAPI VE TESİSLER
4916 sayılı Kanunun yürürlüğe girdiği 19.07.2003
tarihinden sonra Hazineye ait taşınmazlar üzerinde yapılan yasal olmayan her türlü
yapı ve tesisler, başka bir işleme gerek kalmaksızın Hazineye intikal edecektir.
Yapı ve tesisleri yapanlar herhangi bir hak ve tazminat talep edemeyeceklerdir.
Muhafazasında yarar görülen yapı ve tesislerin varlığı halinde, tapu idarelerine
bildirilmek suretiyle, gerektiğinde cins tashihleri yaptırılacaktır.
Yapılan düzenleme ile 4916 sayılı Kanunun yürürlüğe
girdiği 19.07.2003 tarihinden sonra Hazine taşınmazları üzerinde kaçak yapılaşmanın
önlenmesi yönünde önemli bir yaptırım getirilerek, caydırıcılık sağlanmıştır. Bu
hususun ilgililer tarafından titizlikle takip edilmesi gerekmektedir.
6- KONUT YAPI KOOPERATİFLERİNE SATIŞ
Hazineye ait taşınmazlar, konut yapılmak amacıyla
rayiç bedel üzerinden konut yapı kooperatiflerine, kooperatif birliklerine veya
bu birliklerin oluşturduğu üst birliklere, 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümlerine
göre, sadece bunlar arasında yapılacak ihale ile satılabilecektir.
Satılan taşınmazın satış amacı dışında kullanılamayacağına,
amacı dışında kullanıldığının tespiti halinde, satış bedelinin faizsiz iade edilerek,
Hazinece geri alınacağına, yapılacak imar uygulaması sonucunda kamu hizmet alanlarına
ayrılan yerlerin, bedelsiz ve müstakil parsel olarak Hazine adına resen tescil edileceğine
dair tapu kütüğünün beyanlar hanesine, ilgisine göre örneği EK:5,6 da yer alan yazı
ile şerh konulacaktır.
İhaleye katılacakların, ihale konusu taşınmazın
tahmini bedelinin dörtte birini bir bankada adlarına açılan hesapta bloke etmeleri
ve ayrıca idarece istenilen geçici teminatı yatırmaları şarttır.
Konut yapılmak üzere konut yapı kooperatifleri,
kooperatif birlikleri veya bu birliklerin oluşturduğu üst birlikleri arasında yapılacak
satışlara ilişkin ihale ilan ve şartnamelerinde yukarıda belirtilen hususlar ayrıntılı
olarak yer alacaktır. Satışlara ilişkin talepler, 276 sıra numaralı Milli Emlak
Genel Tebliği ile valiliklere (defterdarlık) devredilen yetki çerçevesinde değerlendirilecektir.
Devredilen yetki sadece satışa çıkarmaya ilişkin olup, ihale kararlarının onaylanmasında
2886 sayılı Devlet İhale Kanunundaki parasal sınırlara uyulacaktır.
6.1- Plansız alanda kalan taşınmazlar ile imar
planlarında konut dışı amaçlara ayrılmış yerlerin satışı
Plansız alanda kalan taşınmazlar ile imar planlarında
konut dışı amaçlara ayrılmış yerlerin konut yapı kooperatiflerine, kooperatif birliklerine
veya bu birliklerin oluşturduğu üst birliklere satışında, aşağıda yer alan esaslara
göre hareket edilecektir.
a) Taşınmazlar konut
yapılmak amacıyla satılacağı için taşınmazın, o bölgede bulunan ve imar planında
konut alanı olarak belirlenmiş emsalleri dikkate alınmak suretiyle, değeri tespit
edilecektir.
b) Satışı yapılan taşınmazların,
yapılacak imar uygulaması sonucunda kamu hizmetlerine ayrılması halinde, kamu hizmetine
ayrılan yerler bedelsiz ve müstakil parsel olarak Hazine adına tescil edilecektir.
c) Satış sonrasında
taşınmazı satın alan konut yapı kooperatifleri, kooperatif birlikleri veya bu birliklerin
oluşturduğu üst birlikler ile Hazine arasında çıkması muhtemel hukuki sorunların
asgari düzeye çekilmesini teminen;
- İstekliler, ihaleye
katılabilmek için, örneği EK:17 de yer alan Taşınmaz Satış Şartnamesini imzalayarak
idareye teslim edeceklerdir.
- Üzerinde ihale kalan
alıcıdan örneği EK:18 de yer alan taahhütname alınacaktır.
- 2886 sayılı Devlet
İhale Kanununun 32 nci maddesine göre ihale kararının alıcıya tebliğini izleyen
günden itibaren 15 gün içinde, örneği EK:19 da yer alan Satış Sözleşmesi düzenlenecektir.
7 - SİT ALANLARINDA KALAN TAŞINMAZLAR
21.07.1983 tarihli ve 2863 sayılı Kültür ve
Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu uyarınca, sit alanı ilan edilmiş ve onanlı koruma
amaçlı imar planında kesin inşaat yasağı getirilmiş arsa ve arazilerin, Hazineye
ait taşınmazlarla değiştirilmesi işlemlerinde, taşınmaz maliklerinin kabul etmeleri
halinde, Hazineye ait taşınmazların satış işlemlerinde ödeme aracı olarak kabul
edilmek üzere, taşınmazın bedelini gösteren bir belge verilir.
Belgenin işleme tabi tutulacağı tarihteki bedeli,
belgede yazılı bedele kıymet takdir tarihinden itibaren kanuni faiz uygulanmak suretiyle
tespit edilir.
Ancak; 3573 sayılı Kanun hükümleri gereğince
Devletçe dağıtımı yapılan taşınmazlardan sit alanı olarak belirlenmiş taşınmazların
ilk malikleri ile mirasçılarına, tapu kayıtlarında halen 3573 sayılı Kanun kapsamında
kaldığına dair şerh bulunan taşınmazları satın alanlara ve 383 sayılı KHK hükümleri
gereğince Bakanlar Kurulu tarafından ilan edilen özel çevre koruma bölgelerindeki
1. derece doğal sit alanı olarak belirlenmiş taşınmazların maliklerine belge düzenlenemez.
Buna göre;
a) 1/1000 ölçekli onanlı
koruma amaçlı imar planında kesin inşaat yasağı getirilen I. ve II. derece arkeolojik
ve I. derece doğal sit alanında taşınmazı bulunan maliklerin istemeleri halinde,
Bakanlığımızca düzenlenen ve taşınmazın bedelini gösteren örneği EK:20 de yer alan
belge verilecektir.
03.07.2003 tarihli ve 4916 sayılı Kanunun yürürlük
tarihi olan 19.07.2003 tarihinden önce Kültür ve Turizm Bakanlığınca takas programına
alınan, ancak belge düzenlenmemiş taşınmazlar için 1/1000 ölçekli onanlı koruma
amaçlı imar planı yapılmadan belge düzenlenemeyecektir.
b) I. derece doğal
ve I. ve II. derece arkeolojik sit alanında kalan taşınmazlardan 1/1000 ölçekli
onanlı koruma amaçlı imar planlarında kesin inşaat yasağı getirilmemiş olanlar için
belge düzenlenmeyecektir.
c) Korunması gerekli
taşınmaz kültür ve tabiat varlıklarının korunma alanlarında kalan taşınmazlardan;
imar planında meydan, yol, park, yeşil alan, otopark, toplu taşıma istasyonu ve
terminal gibi umumi hizmetlere ayrılmış olanların ilgili belediyelerce, sair kamu
kurum ve kuruluşlarının bakım ve onarımı ile görevli oldukları veya kullandıkları
taşınmazların ise ilgili kurum ve kuruluşlarca kamulaştırılması gerektiğinden, bu
taşınmazlar için belge düzenlenmeyecektir. Benzer şekilde, kıyıda kalan taşınmazlar
için de belge düzenlenmeyecek ve trampa yapılmayacaktır.
d) Hazineye ait taşınmazların
satış ihalelerine katılan ve adına geçici satış ihalesi yapılan belge sahipleri,
bu belgeyi ihale bedelinin ödenmesinde, ödeme aracı olarak kullanabileceklerdir.
e) Kültür ve Turizm
Bakanlığınca takas programına alınarak belgeleri Bakanlığımıza gönderilen taşınmazlar
için 2886 sayılı Kanunun 9 ve 13 üncü maddelerine göre kıymet takdiri yapılacaktır.
Kıymet takdirinde, taşınmazın sit alanı ilan edilmemiş hali dikkate alınacaktır.
f) Düzenlenen bu belgeler,
satış gelirleri özel ödenek kaydedilen taşınmazlar için ödeme aracı olarak kullanılamayacaktır.
Bu taşınmazların satış ihalelerine ilişkin şartname ve ilanlarında, bu belgelerin
ödeme aracı olarak kullanılamayacağı belirtilecektir.
g) Satışı yapılan taşınmazın
bedelinin belge ile ödenmek istenmesi halinde, ihale bedeline bakılmaksızın geçici
ihale kararı onay için Bakanlığa gönderilecektir.
h) Sertifika düzenlendikten
sonra taşınmazın mülkiyetinin devredilmesi halinde, verilen sertifika iptal edilecek
ve yeni malike sertifika düzenlenmeyecektir.
8- DİĞER HÜKÜMLER
a) Hazineye ait taşınmazların
değerlendirilmesi işlemlerinde, ilgili kurumlardan çok sayıda bilgi ve belge istenilmektedir.
Uygulamada, bu bilgi ve belgelerin temini uzun süre almakta ve beklenen verim alınamamaktadır.
Ayrıca, talep edilen bu bilgi ve belgeleri mevzuatı gereğince sonuçlandırması gereken
bazı kuruluşlar ücret, bedel ve gider karşılığı talep etmektedirler.
Hazineye ait taşınmazların değerlendirilmesi
ile ilgili işlemlerde, Bakanlığımız merkez ve taşra teşkilatı tarafından istenilen
bilgi ve belgelerin, kamu kurum ve kuruluşlarınca öncelikle gönderilmesi, görüş
yazılarının en geç iki ay içinde cevaplandırılması gerekmektedir. Bu süre içinde
cevap verilmediği takdirde olumlu görüş verilmiş sayılacaktır. Bu hususun, ilgili
idarelere yazılacak talep yazılarında belirtilmesi gerekmektedir.
b) Değerlendirilmesi
öngörülen taşınmazlara ilişkin ifraz, tevhit, tescil ve tespit işlemleri imar mevzuatındaki
kısıtlamalara tâbi olmaksızın ve ilgili idarelerce herhangi bir ücret, bedel ve
gider karşılığı talep edilmeksizin talebi izleyen iki ay içinde yerine getirilecektir.
Bu hususlar ilgili idarelere yazılacak talep yazılarında belirtilecektir.
c) İhale komisyonları,
gerektiğinde basın ve yayın organlarının satış işlemlerini izlemesi de dahil olmak
üzere, ihalenin rekabet ve açıklık ilkelerine uygun şekilde yapılmasını sağlayan
her türlü tedbiri alacaktır. Onaylanan ihale kararları, kamuoyunu bilgilendirmek
amacıyla internet aracılığı ile ayrıca yayınlanacaktır.
d) Hazineye ait taşınmazların
satış ve devir işlemleri ve bu işlemler sırasında düzenlenen belgeler vergi, resim
ve harçtan müstesnadır. Satışı yapılan taşınmazlar, satış tarihini takip eden yıldan
itibaren beş yıl süre ile emlak vergisine tabi tutulmaz.
e) Hazineye ait taşınmazların
satışında, kiraya verilmesinde veya üzerinde sınırlı aynî hak tesisinde; 4.1.2002
tarihli ve 4734 sayılı Kanuna tâbi olmaksızın, 28.7.1981 tarihli ve 2499 sayılı
Kanuna tâbi ekspertiz şirketlerine ve Bakanlığımız merkez denetim elemanlarına rayiçbedel
tespit ettirilebilecektir. Bu yolla tespit edilen bedel, emlak vergisi esas değere
bakılmaksızın tahmin edilen bedel olarak dikkate alınacak ayrıca kıymet takdir komisyon
kararı alınmayacaktır. Ayrıca, ilan, reklam veya pazarlama gibi konularda hizmet
satın alınabilecektir. Bu talepler Bakanlık tarafından değerlendirilerek, sonuçlandırılacaktır.
f) Hazinenin özel mülkiyetinde
veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan yerlerin kiralanması, satışı, üzerinde
sınırlı ayni hak tesisi veya ön izin verilmesi ihalelerinde yapılacak işin niteliği
dikkate alınarak tahmini bedelin % 3 ünden az olmamak üzere, % 30 una kadar idarece
belirlenecek oranda geçici teminat alınabilecektir.
g) 4706 sayılı Kanunda
hüküm bulunmayan hallerde 2886 sayılı Devlet İhale Kanunu hükümleri uygulanacaktır.
h) MEOP uygulama programlarındaki
bilgi girişleri 2003/9 nolu Milli Emlak Genelgesinin 9. maddesinde belirtildiği
şekilde titizlikle takip edilecektir.
9-YÜRÜRLÜKTEN KALDIRILAN GENELGE ve TEBLİĞLER
a) -11.02.1989 tarihli
ve 150 sıra numaralı Milli Emlak Genel Tebliğinin "F- Tapu Kaydında "Fazlası
Hazineye Aittir" Şerhi Bulunan Taşınmaz Mallardaki Hazineye Ait Kısmın Satışı",
"G- Hissedarları Tarafından Satışı İstenen Taşınmaz Malların Satışı",
"İ- Taksitlendirme ve Ödeme Konusunda Süre Uzatımı Talebinde Bulunulmaması"
bölümleri,
b)-26.08.2003 tarihli
ve 269 sıra numaralı Milli Emlak Genel Tebliği,
c)-21.11.2003 tarihli
ve 2003/10 sayılı Genelge,
d)-15/6/2004 tarihli
ve 2004/7 sayılı Genelge,
Yürürlükten kaldırılmıştır.
Tebliğ olunur.
(Ekler Alınmadı)
***
2- Hazine Arazilerinin
Tersane Yatırımlarına Tahsisinde Uygulanacak Esas Ve Usullere İlişkin Tebliğ
Maliye Bakanlığı ile Ulaştırma Bakanlığından
Resmi Gazete Tarihi : 18/02/2006
Resmi Gazete Sayısı : 26084
Amaç
Madde 1 - Bu Tebliğin amacı; Hazinenin özel mülkiyetinde olan veya Devletin hüküm ve tasarrufu
altında bulunan yerlerde, Müsteşarlıkça da uygun görülecek projeye dayalı olarak
tersane yapmak isteyen gerçek kişilerin ve özel hukuk tüzel kişilerinin proje hazırlamasına,
bu kişilere bedeli karşılığında ön izin verilmesine, kullanma izni verilmesine ve
irtifak hakkı tesisine ilişkin esas ve usulleri düzenlemektir.
Kapsam
Madde 2 - Hazinenin özel mülkiyetinde olan veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan
taşınmazlardan Maliye Bakanlığı ile Müsteşarlık tarafından uygun görülenler ile
tersane yapmak isteyen gerçek kişiler ve özel hukuk tüzel kişileri tarafından talep
edilen taşınmazların, kalkınma planlarının hedef ve ilkelerine uygun ve projeye
dayalı olarak yapılacak tersane yatırımlarına tahsisi ile bu yatırımlarla ilgili
proje hazırlanması bu Tebliğ esaslarına göre yapılır.
Dayanak
Madde 3 - Bu Tebliğ; 10/8/1993 tarihli ve 491 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile 2886
sayılı Devlet İhale Kanununun 74 üncü maddesi uyarınca çıkarılan ve 16/12/1984 tarihli
ve 18607 sayılı Resmî Gazetede yayımlanan Devlete Ait Taşınmaz Mal Satış, Trampa,
Kiraya Verme, Mülkiyetin Gayri Ayni Hak Tesis, Ecrimisil ve Tahliye Yönetmeliğinin
72 nci maddesi ile 3621 sayılı Kıyı Kanunu ve 3/8/1990 tarihli ve 20594 sayılı Resmi
Gazetede yayımlanan Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmeliğe dayanılarak hazırlanmıştır.
Tanımlar
Madde 4 - Bu Tebliğde geçen;
Müsteşarlık: Denizcilik Müsteşarlığını,
Tersane: Her tür, nitelik
ve kapasitedeki deniz araçlarının (gemi, yat, tekne gibi) inşa, bakım, onarım ve
söküm faaliyetlerinin yapılmasına uygun olarak donatılmış teknik, idari ve sosyal
alt yapıya sahip tesisler ile bunların bütünleyicisi olan her türlü kıyı yapılarını
(kızak, iskele, rıhtım gibi) ve bunlara yönelik yan sanayi tesislerini,
Avan Proje: Tersane yatırımına ilişkin teknik ve mali unsurları içeren ayrıntılı taslak
çalışmayı,
ifade eder.
Başvuru ve inceleme
Madde 5 - Hazinenin özel mülkiyetinde olan veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında bulunan
ve imar planında tersane alanı olarak ayrılan veya imar planı bulunmayan yerlerde
tersane yatırımı yapmak isteyen yatırımcılar, bu arsa ve araziler üzerinde yapılacak
tersane yatırımı hakkında hazırlanan avan proje ile birlikte yatırımın yapılacağı
taşınmaza ait bilgileri içeren bir dilekçe ile Müsteşarlığa başvurarak, bu yerlerin
bedeli karşılığında ön izin verilmesi, kullanma izni verilmesi veya irtifak hakkı
tesisi suretiyle kendilerine tahsisini isteyebilirler.
Müsteşarlık, talep edilen veya tersane yapılmasında
yarar gördüğü taşınmazın üzerinde tersane yapılması amacıyla, yatırımcıların avan
projelerini sunmaları için ilana çıkılmadan önce taşınmazın tahsisi hakkındaki mutabakatını
Maliye Bakanlığından ister.
Maliye Bakanlığı, bu Tebliğ kapsamında değerlendirilmesinde
ve üzerinde tersane yapılmasında sakınca bulmadığı yerler hakkında uygun görüşünü
ve mutabakatını Müsteşarlığa bildirir.
İlan
Madde 6 - Bu Tebliğin 5 inci maddesi uyarınca belirlenen yerlerde tersane yapılması için
Maliye Bakanlığınca ön izin verilmesine, kullanma izni verilmesine veya irtifak
hakkı tesisine esas olmak üzere, Müsteşarlık tarafından, avan projelerini sunmaları
yatırımcılara ilan yolu ile duyurulur. İlan, Resmi Gazetede veya Türkiye genelinde
dağıtımı yapılan ve günlük tirajı 100.000'in üzerinde olan gazetelerde 5 gün ara
ile iki kez yapılır.
İlanda;
a) Yatırımın yapılacağı
il, ilçe, mahalle, köy ile mevkii, pafta, ada, parsel numarası ve yüzölçümü,
b) İmar durumu,
c) Yapılacak yatırımla
ilgili asgari teknik bilgiler,
d) 7 nci maddede belirtilen
hususlar ile ilgili istenecek bilgi ve belgelerin neler olduğu,
e) Başvuruların hangi
tarih ve saate kadar nereye yapılacağı,
yer alır.
Yatırımcıdan istenecek bilgi ve belgeler
Madde 7 - Başvurularda aşağıdaki bilgi ve belgelerin bulundurulması zorunludur.
I - Yatırımcı hakkındaki bilgiler
1-Yatırımcının; adı, soyadı, unvanı, faaliyet
konusu, adresi, telefon, faks varsa e-posta,
2-Tersane faaliyetlerine ilişkin deneyimi,
3-Taşınır ve taşınmaz mal varlığı,
4-Varsa, son yıla ait onaylı bilanço ve kar
/ zarar cetveli,
5-Tüzel kişilerde ana sözleşme ve değişikliklerin
yayımlandığı Ticaret Sicil Gazetesinin aslı veya noter tasdikli örneği,
6-Varsa kayıtlı bulunulan meslek odası adı,
sicil belgesi, vergi numarası,
7-Yatırımcının veya varsa yetkili temsilci/temsilcilerinin
imza sirküleri ve/veya yetki belgesi.
II - Yatırım hakkındaki bilgiler
1 - Proje hakkında genel bilgi,
2 - Toplam alan (m
)=kapalı alan + açık alan,
3 - Toplam istihdam durumu (mühendis + teknik
personel + diğer personel),
4 - Kızakların türleri (raylı, sabit kızak
gibi) ve ebatları (en x boy metre olarak),
5 - İskele ve rıhtımın adedi ve ebatları (
en-boy metre olarak ),
6 - Yapılması öngörülen kapalı atölyelerin
ebatları ve işlevleri,
7 - Yeni gemi inşa kapasitesi (cgt/yıl) veya
cinsi (dwt/yıl), / sökülebilecek en büyük gemi boyu ve kapasitesi (ton/yıl),
8 - Tersanede inşa edilebilecek en büyük gemi
tonajı (cgt) veya cinsi (dwt) ve yıllık adedi,
9 - Yeni gemi inşada hedeflenen çelik işleme
kapasitesi (ton/yıl),
10 - Yapılacak ise bakım-onarımdaki çelik işleme
kapasitesi (ton/yıl),
11 - Varsa, kuru havuz / yüzer havuz ebatları
(en x boy x derinlik metre olarak), havuzlanacak en büyük gemi tonajı (cgt),
12 - Tesise ait genel yerleşim planı,
13 - Projedeki yatırımların hangi sürede bitirileceğini
gösterir termin planı,
14 - Yatırım yapılacak alanın, kıyı kenar çizgisinin
kara ve deniz tarafında yer alan kısımlar üzerindeki yatırıma ilişkin, ayrı ayrı
maliyet hesabı ile yatırım için planlanan finansman kaynağı (kredi, öz sermaye,
fon gibi),
15 - Tersanede kullanılacak kreynlerin türleri
(jib, gantry gibi), ebatları ve kaldırma kapasiteleri (ton olarak),
16 - Atık kabul tesisi bilgileri ( genel yerleşim
planında gösterilecek).
Projenin değerlendirilmesi
Madde 8 - Yatırımcılar tarafından verilen avan projeler Müsteşarlıkça değerlendirilerek,
uygun bulunanlar, bu projelerin uygulanacağı taşınmazlar hakkında ön izin verilmesi,
kullanma izni verilmesi veya irtifak hakkı tesis edilmesi için Maliye Bakanlığına
gönderilir.
Aşağıdaki koşulların herhangi birinin varlığı
halinde, ilan yapılmadan avan proje hazırlanması ve Müsteşarlığa verilmesi konusunda
yatırımcılara ön izin verilebilir.
a) Yatırım yapılması
talep edilen Hazinenin özel mülkiyetinde veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki
yerlerin geri sahasında talep sahibi yatırımcının mülkiyetinde, yasal bir hakka
istinaden fiilen kullanımında veya bu yatırımcıya daha önce Maliye Bakanlığınca
kullanma izni verilen veya irtifak hakkı tesis edilmiş olan Hazinenin özel mülkiyetinde
veya Devletin hüküm ve tasarrufu altındaki taşınmazların bulunması, bu alanların
da yapımı talep edilen kıyı tesisi ile proje bütünlüğü taşıyor olması ve birlikte
kullanılmasında zorunluluk bulunmasının tespiti durumunda talep sahibi yatırımcıya,
b) Müsteşarlık tarafından
uygun görülecek tevsii yatırımları için yatırımcı/yatırımcılara,
2886 sayılı Devlet İhale Kanununun 51 inci
maddesinin (g) fıkrası uyarınca bedeli karşılığında kullanma izni verilmesi veya
irtifak hakkı tesis edilmesi için Müsteşarlık tarafından doğrudan Maliye Bakanlığına
teklifte bulunulur.
Ön izin, kullanma izni ve irtifak hakkı
Madde 9 - Müsteşarlık tarafından, avan projesi uygun görülen yatırımcı/yatırımcıların
Maliye Bakanlığına bildirilmesini müteakip, yatırım yapılacak yerin onaylı imar
planı ve bu yer üzerinde yapılacak tesislere ilişkin uygulama projelerinin hazırlanması
ve benzeri işlemlerin yerine getirilmesi amacıyla, Maliye Bakanlığınca belirlenen
koşullarla ve bedeli karşılığında, bu yatırımcılar arasında 2886 sayılı Devlet İhale
Kanununun 51 inci maddesinin (g) fıkrası uyarınca bir yıl süreli ön izin ihalesi
yapılır. Gerekli hallerde bu süre Maliye Bakanlığınca bedeli karşılığında uzatılabilir.
Yatırımcı ön izin süresi içinde yükümlülüklerini
yerine getirmediği veya yatırım yapmaktan vazgeçtiği takdirde ön izni iptal edilir
ve tahsil edilen ön izin bedeli de iade edilmez.
Yatırımcı ön izin süresi içinde yükümlülüklerini
yerine getirdiği takdirde, Maliye Bakanlığından kullanma izni verilmesi veya irtifak
hakkı tesis edilmesi talebinde bulunur.
Yatırımcı tarafından, ön izin süresi bitmeden
önce kullanma izni verilmesi veya irtifak hakkı tesis edilmesinin talep edilmesi
halinde, ön izin sözleşmesinde öngörülen yükümlülüklerin yerine getirilmiş olması
kaydıyla, ön izin süresinin kalan kısmına ilişkin bedel, tesis edilecek kullanma
izni veya irtifak hakkı bedelinden mahsup edilir.
Bedel
Madde 10 - Yatırım yapılacak taşınmazın:
Ön izin bedeli; İlk veya uzatılan dönemlere ilişkin yıllık tahmini ön izin bedeli, toplam proje
maliyet bedelinin % 0,1 (binde bir)'inden,
Kullanma izni bedeli; İlk yıl tahmini kullanma izni bedeli, toplam proje maliyet bedelinin % 0,5
(binde beş)'inden,
İrtifak hakkı bedeli; İlk yıl tahmini irtifak hakkı bedeli, toplam proje maliyet bedelinin % 0,5
(binde beş)'inden,
az olmamak üzere Maliye Bakanlığınca belirlenir.
Ancak, yukarıda belirtilen ön izin, kullanma
izni ve irtifak hakkı bedelleri; varsa yatırıma konu taşınmazın, yoksa en yakın
taşınmazın emlak vergisi asgari metrekare vergi değeri esas alınarak hesaplanan
değerin % 1 (yüzde bir)'inden az olamaz.
Müteakip yıllar kullanma izni ve irtifak hakkı
bedelleri, bir önceki yıl kullanım bedelinin Türkiye İstatistik Kurumunca yayımlanan
Üretici Fiyatları Endeksi (bir önceki yılın aynı ayına göre % değişim oranı)oranında
artırılması suretiyle hesaplanır. Ancak, hesaplanan bu bedel, kullanma izni ve irtifak
hakkı için yatırıma konu taşınmazın emlak vergisi asgari metrekare vergi değeri
esas alınarak hesaplanan değerin % 1 (yüzde bir)'inden az olamaz.
Ayrıca, kullanma iznine ve irtifak hakkına
konu Hazine taşınmazının veya Devletin hüküm ve tasarrufu altında olan yerler üzerinde
gerçekleştirilecek tesislerin işletmeye geçmesinden sonra, yatırımcı tarafından,
tesislerin işletilmesinden elde edilecek toplam yıllık işletme hasılatı üzerinden
Hazinece % 1 (yüzde bir) oranında pay alınır.
İşletme hasılatı; işletmenin esas faaliyetleri
çerçevesinde satılan mal veya hizmetler karşılığında alınan ya da tahakkuk ettirilen
her türlü bedellerle, vade ve kur farkları, faiz ve kira gelirleri ile diğer gelirlerden
oluşur. Yıllık işletme hasılatını gösteren mali tablolar 1/6/1989 tarihli ve 3568
sayılı Serbest Muhasebecilik, Serbest Muhasebeci Mali Müşavirlik ve Yeminli Mali
Müşavirlik Kanununa göre yetkili kılınan yeminli mali müşavirlere tasdik ettirilerek
en geç bilanço dönemini takip eden Mayıs ayı sonuna kadar ilgili Defterdarlık/Malmüdürlüğüne
verilir ve işletme hasılatından alınacak pay ilgili Defterdarlık/Malmüdürlüğüne
yatırılır.
Ön izin, kullanma izni ve irtifak hakkı bedelleri
ile toplam yıllık işletme hasılatı üzerinden alınacak paylar, kalkınmada öncelikli
yerlerde yüzde elli oranında indirimli olarak uygulanır.
Diğer taraftan, lehine kullanma izni verilen
veya irtifak hakkı tesis edilen yatırımcı tarafından; tesisin tamamının veya bir
kısmının Maliye Bakanlığından izin alınması şartıyla, üçüncü kişilere kiraya verilmesi
halinde; hak lehdarından brüt kiranın % 25 (yüzde yirmibeş)'i oranında, kiracı/kiracılardan
ise tesisin işletilmesinden elde edilecek toplam yıllık işletme hasılatından, hak
lehdarına ödenen kira bedeli mahsup edildikten sonra bulunacak tutar üzerinden %
1 (yüzde bir)'i oranında ayrıca pay alınır. Kiracılardan alınmayan işletme hasılatı
payları hak lehdarından alınır.
Kullanma izninin ve irtifak hakkının devri
Madde 11 - Bu Tebliğ hükümlerine
göre lehlerine kullanma izni verilen veya irtifak hakkı tesis edilen yatırımcılarca,
kullanma izninin veya irtifak hakkının üçüncü kişilere devredilmesinin talep edilmesi
halinde; varsa ödenmeyen geçmiş yıllar kullanma izni ve irtifak hakkı bedelleri
ile yıllık işletme hasılatı bedellerinin gecikme zamları ile birlikte ödenmesi,
irtifak hakkı veya kullanma izni sözleşmelerinde belirtilen hükümlere ilişkin olarak
herhangi bir başka aykırılık var ise bu aykırılıkların giderilmesi ve bu yatırımcılar
tarafından, kullanma izninden veya irtifak hakkından dolayı açılmış davalar var
ise, bu davalardan tüm yargılama giderleri üstlenilerek kayıtsız ve şartsız feragat
edilmesi ve yeni sözleşme düzenlenmesi kaydıyla, kullanma izninin ve irtifak hakkının
üçüncü kişilere devredilmesine, Müsteşarlığın uygun görüşü üzerine Maliye Bakanlığınca
izin verilebilir.
Kullanma izni ve irtifak hakkı süresi
Madde 12 - Bu Tebliğ kapsamında
kalan yerler ile ilgili olarak; yatırımcı ile yapılacak olan kullanma izni ve irtifak
hakkı sözleşmelerinin süresi yirmidokuz yıldan fazla olamaz.
Kullanma izni süresi, sözleşmenin taraflarca
imzalanarak noterde tasdik ettirildiği tarihte, irtifak hakkı süresi ise, hakkın
tapuya tescil edildiği tarihte başlar.
Yatırıma başlama ve bitirme süreleri
Madde 13 - Yatırımcı, kullanma izninin verildiği veya irtifak hakkının tesis edildiği tarihten
itibaren proje termin planında ve sözleşmede belirtilen süre içerisinde yatırıma
başlamak ve bitirmek zorundadır. Aksi takdirde geçen her gün için, taşınmazın emlak
vergisi asgari metrekare vergi değerinin on binde üçü oranında cezai şart uygulanır.
Yatırımın ve işletmenin denetimi
Madde 14 - Maliye Bakanlığı ile Müsteşarlık, kullanma izni veya irtifak hakkı süresi içerisinde,
yatırım konusu taşınmazın üzerindeki yapı ve tesisleri müştereken kontrol etmeye
veya ettirmeye yetkilidir.
Yapılacak kontrol ve denetimler sonucunda tespit
edilen hata veya noksanlıkların, Maliye Bakanlığınca belirlenecek süre içerisinde
yatırımcı tarafından giderilmesi zorunludur.
Sözleşme süresinin sona ermesi
Madde 15 - Kullanma izni veya irtifak hakkı sözleşmesi tanınan süre sonunda bitecektir.
Ayrıca, yatırımcı tarafından; kullanma izni veya irtifak hakkı sözleşmesinde belirtilen
hükümlere aykırı davranılması veya yatırımcının kendi isteğiyle yatırımdan vazgeçmesi
halinde, sözleşme iptal edilir ve alınan teminatlar Hazineye irat kaydedilir.
Bu durumda, taşınmaz ile kullanma iznine veya
irtifak hakkına dayalı olarak yapılan yapı ve tesislerden, taşınır nitelikli olanlar
hariç olmak üzere, binalar sözleşmenin sona ermesiyle veya iptaliyle birlikte Hazineye
intikal eder ve yatırımcı yaptığı yatırımdan dolayı her hangi bir hak, tazminat
veya talepte bulunamaz.
Uygulanacak hükümler
Madde 16 - Yatırımcı proje gereğince yapacağı yapı ve tesislerle ilgili her türlü izinleri
yetkili mercilerden almak ve yürürlükteki mevzuat hükümlerine uymak zorundadır.
Bu Tebliğde hüküm bulunmayan hallerde, 2886
sayılı Devlet İhale Kanunu, bu Kanunun 74 üncü maddesine dayanılarak çıkarılan Yönetmelik,
3621 sayılı Kıyı Kanunu ve Kıyı Kanununun Uygulanmasına Dair Yönetmelik ve 4721
sayılı Türk Medeni Kanunu ile diğer ilgili mevzuat hükümleri uygulanır.
Yürürlükten kaldırma
Madde 17 - 4/9/2004 tarihli ve 25573 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Hazine Arazilerinin
Tersane Yatırımlarına Tahsisinde Uygulanacak Esas ve Usullere İlişkin Tebliğ değişiklikleri
ile birlikte yürürlükten kaldırılmıştır.
Geçici Madde 1 - a) 4/9/2004 tarihinden önce yatırım yapılarak işletilen ve Müsteşarlık tarafından
muhafazası uygun görülen yatırımların bulunduğu yerler hakkında bu yerlerde yatırım
yapmış yatırımcı/yatırımcılara,
b) 4/9/2004 tarihinden
önce resmi müracaatları yapılmış ve yasal prosedürü başlatılmış olan yatırımcı/yatırımcılara,
ilan yapılmadan avan proje hazırlanması için
ön izin verilebilir. Ancak, bu maddeye göre ön izin talebinde bulunacakların en
geç 31/12/2006 tarihine kadar Müsteşarlığa müracaat etmeleri zorunludur. Bu tarihten
sonra yapılacak başvurular dikkate alınmaz.
Tebliğ olunur.
***
Yorumlar
Yorum Gönder